Op donderdag 30 maart reikte Logo Kempen voor de vijfde keer de KEI-Awards uit. ‘Zorgzaam Bergom’ van lokaal bestuur Herselt won de ‘Iedereen erbij’ Award in de categorie “meest toegankelijk evenement”. “Het voelt fantastisch om precies deze Award te winnen,” lacht Yentl Heylen van OCMW Herselt. “Sinds 2022 werkt ons team, samen met vele vrijwilligers, aan inclusie. We willen niet dat iemand drempels ervaart. Deze Kei was de kers op de taart voor ons hard werk het afgelopen jaar. Bedankt!”
Een tweejarig buurtproject
Yentl Heylen werkt als vrijwilligerscoördinator en als buurtregisseur ‘Zorgzaam Bergom’ bij OCMW Herselt. “Zorgzaam Bergom is een project dat gesubsidieerd wordt door de Vlaamse Overheid,” zegt Yentl. “Het loopt van maart 2022 tot februari 2024, twee jaar dus. In die tijd gaan we ervoor zorgen dat Bergom een buurt wordt die jongeren aanspreekt om zich er blijvend te vestigen en die ouderen toelaat om zo lang mogelijk in hun vertrouwde omgeving te wonen. We ontwikkelen initiatieven waar mensen elkaar ontmoeten, zodat ze elkaar leren kennen en ondersteunen. We willen dat verenigingen hun activiteiten meer in de kijker zetten, en dat mensen hun weg vinden in het bestaande zorg- en welzijnsaanbod vanuit diverse diensten. We hopen in de twee jaar dat dit project loopt veel te leren, zodat we daarna voldoende handvaten hebben om Zorgzame Buurten te implementeren over gans de gemeente.”
Bergom als proeftuin
Het doel van Zorgzame Buurten is om mensen met elkaar in verbinding te brengen. Inwoners, verenigingen en professionelen samen zorgen voor een aangename buurt, waar mensen elkaar kennen en helpen. Yentl legt uit waarom de gemeente Herselt koos voor deelgemeente Bergom als proeftuin van dit project. “In Bergom zijn geen essentiële winkels, zoals bakkers, slagers of apothekers en de afstand tot de dienstverlening is relatief groot. Tegelijkertijd woont er een grote groep mensen van tachtig jaar en ouder. Een behoeftenonderzoek bij hen legde vereenzaming, sociale isolatie en een minieme betrokkenheid bij de buurt bloot. Tegelijk biedt Bergom kansen om tegemoet te komen aan deze noden. Er is een sterk verenigingsleven en jonge gezinnen kunnen er terecht omdat er een kleuter- en lagere school is.”
Laagdrempelige activiteiten
Het voorbije jaar organiseerde “Zorgzaam Bergom” diverse momenten waar inwoners met elkaar en met diverse organisaties in verbinding konden gaan. Zorgzaam Bergom kan hierbij rekenen op een ploeg gemotiveerde vrijwilligers.
“Ons BANK-contact is een echt succes, vooral tijdens warme dagen,” lacht Yentl.
“Elke eerste donderdag van de maand voorzien we gratis koffie, thee of water met cake of een koekje en zetten we mensen aan om uit hun kot te komen en buurtbewoners te ontmoeten die ze misschien nog niet zo goed kennen. Verder brengen onze vrijwilligers alle nog zelfstandig wonende tachtig-plussers een huisbezoek. Tijdens dat bezoek gebruiken ze de HAIRE-methodiek om noden en signalen rond eenzaamheid op te vangen. Hoe voelen die mensen zich, fysiek en mentaal? Kunnen ze beroep doen op familie of vrienden? Zijn ze nog voldoende mobiel? Op een laagdrempelige manier knopen de vrijwilligers een gesprek aan, maar mocht er sprake zijn van sociaal isolement of andere noden, dan wijzen de vrijwilligers richting de betrokken diensten, natuurlijk vrijblijvend. Tijdens het huisbezoek ontvangt de oudere ook een Welzijnsgids en een Gele doos.”
De Welzijnsgids is een initiatief van de gemeente Herselt. Deze gids is een boekje waarin je contactgegevens vindt van zowel alle diensten als van de Bergomse verenigingen. Er staat veel nuttige informatie in over vrije tijd, tegemoetkomingen, hulp aan huis,… Doordat alle informatie op één plaats gebundeld staat, helpt het bewoners hun weg te vinden in het uitgebreid welzijns- en zorglandschap. De gids is heel populair.
Ondersteuning mantelzorgers
“We hebben voor het komende jaar nog heel wat plannen. In de toekomst willen we ons ook nog meer richten naar de mantelzorgers. We willen hen meer ondersteuning aanbieden. We willen in elke buurt een buurtambassadeur hebben. Deze zou de brug tussen de buurtbewoners en het lokaal bestuur moeten worden. We hebben nog heel wat leuke ideeën,” vervolgt Yentl, “we houden alle bewoners van Bergom van onze ideeën en activiteiten op de hoogte via de Bergomse Gazet. Ook de Bergomse Gazet is een onderdeel van het project Zorgzaam Bergom. Het is een laagdrempelig communicatiemiddel voor al onze bewoners.”
Positieve reacties
Het succes van Zorgzaam Bergom ligt zonder enige twijfel in het grote draagvlak waarop het project kan rekenen. Vooral bij het uittekenen ervan werden veel actoren betrokken zoals Unizo, het woonzorgcentrum Sint-Barbara, Samana, OKRA, de lokale school, een thuisverpleegkundige, een huisarts, Welzijnszorg Kempen, de sociale huisvestingsmaatschappij en Logo Kempen. Daarnaast is er de groep vrijwilligers die Yentl absoluut in het zonnetje wil zetten. “Onze groep vrijwilligers bestaat uit tien geëngageerde en enthousiaste mensen die zich volledig inzetten voor Zorgzaam Herselt. Op dit moment nemen zij de huisbezoeken en BANK-contacten op zich. Zij dragen het project echt uit en maken het tot een succes. De steun van het lokaal bestuur is eveneens onontbeerlijk. Zij staan achter Zorgzame Buurten waardoor het project gedragen wordt.”
Het project krijgt heel wat positieve reacties. De buurtbewoners en professionele actoren zijn heel blij met deze acties.
De toekomst van het project
“We breiden nu de huisbezoeken aan de tachtig-plussers uit naar de andere deelgemeenten,” vertelt Yentl. “Ook de Welzijnsgids is aangepast van Bergom naar gans Herselt. Om de verbinding te kunnen blijven maken en de laagdrempelig bijeenkomsten te kunnen blijven organiseren, staat de bouw van een lokaal dienstencentrum in Bergom op het programma.”
“Enkele tips die ik kan meegegeven aan gemeentes die een soortgelijk project willen uitwerken: Neem de tijd om naar methodieken te zoeken die voor jullie gemeente werken. Zorgzame Buurten is een traject met vallen en opstaan. Er zijn veel gemeenten of steden die al leuke methodieken hebben. Maak de tijd vrij om bij verschillende organisaties te gaan luisteren. Geef niet te snel op als er iets niet lukt maar blijf zoeken naar wat werkt.”
“Het samenwerken met verenigingen loopt niet altijd van een leien dakje. We merken dat sommige verenigingen angst hebben dat we veranderingen willen opleggen. In het begin probeerde ik iedereen te bevragen en blijven informeren. Na een tijd besefte ik dat ik dit moest loslaten en wachten tot ze een ervaring hoorde vanuit Zorgzaam Bergom. Ik merk nu dat er meer verenigingen willen meewerken aan bv de Bergomse Gazet. Hopelijk opent het een deur voor een nauwere samenwerking.”
